Gazze'nin yeniden inşasına İsrail engeli

  • 10 yıl önce
Buldozerler Gazze’nin güneyinde İsrail sınırına yakın bölgelerde aralıksız çalışıyor. Amaç, İsrail’in yazın gerçekleştirdiği saldırılarında büyük zarar gören tarım arazileri tekrar hayata döndürmek. Bu bölge Gazze’nin tarımsal üretiminin neredeyse yarısını karşılıyor.

Çiftçiler bu kışı mahsulsüz geçirme riski olduğunu söylüyor: “2000 yılından bu yana onlar üçüncü kez bizim topraklarımızı tahrip ettiler. Eğer bu işi kıştan önce bitiremezsek çiftçiler burada çalışamayacak.”

Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) öncülüğündeki ekipler çiftçilerin bir sonraki mahsullerini kurtarmak için çalışıyor.

Bu Gazze’deki birkaç işleyen projeden biri. Saldırılarda yüzlerce ev kullanılamaz hale geldi, bölgenin altyapısı büyük zarar gördü. Yeniden inşa çalışmalarına ise bir türlü başlanamıyor.

2007’de Hamas‘ın bölgede kontrolü ele geçirmesinden sonra İsrail’in Gazze’ye uyguladığı ambargo bölgeye yardım malzemelerinin girmesini de engelliyor. Gazze’ye gelen inşa malzemeleri de İsrail’in sıkı kontrol mekanizmasından geçtikten sonra bölgeye gelebiliyor.

İsrail Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Emmanuel Nahshon, çimento ve çelik gibi malzemelerin başka amaçlarla kullanılabileceğinden endişe edildiğini söylüyor: “Hamas tarafından Gazze’de yapılan tünellere baktığınızda burada kullanılan çimento ve diğer malzemelerin hangi amaçla kullanıldığını görürsünüz. Biz onlara çimentoyu okul, hastane, kamu binası yapımında kullanın diyoruz; onların tünel yapımında kullanıldığını fark ettik. Eğer Hamas bölgeye gelen malzemelerin askeri amaçlı kullanılmaması gerektiğini anlarsa biz de daha fazla işbirliği yapabiliriz.”

Şu ana kadar çelik ve çimentonun sadece küçük bir kısmı bölgeye ulaştırılabildi. Gazze’deki uzmanlar yeniden inşa için günlük en az 6 bin ton malzemeye ihtiyaç olduğunu söylüyor.

İnşaat malzemeleri uluslararası uzmanlar eşliğinde kameralı güvenlik sistemiyle yakından izleniyor: “Gözlemciler geldi. Depoyu kontrol ettiler. Yeni inşaat başlayan kadar çimentonun burada kalması gerektiğini söylediler. Her gün insanlarla sorun yaşıyoruz. Biz onlara uluslararası mekanizmaya uymamız gerektiğini söylüyoruz, fakat onlar anlamıyor; çünkü gerçekten çimentoya ihtiyaçları var.”

Bölgeye gelen malzemelerin hepsi Filistin yönetimi, Birleşmiş Milletler ve İsrailli yetkililer tarafından kayıt altına alınıyor. Herhangi bir inşa çalışmasının başlaması için İsrail’in onayı gerekiyor.

Gazze’de işgücünün büyük bölümünün istihdam edildiği inşaat sektörü durma noktasında: “Bugün bütün ekonomi felce uğratıldı. Kış yaklaşıyor. Evleri yıkılan insanlar ne yapacak? Onlar büyük acı çekiyor.”

Bölgede işletmeler yıkıldı. 350’den fazla sanayi tesisi yerle bir edildi. Binlerce insan işsiz kaldı. Gazze’nin ve Batı Şeria’nın en büyük konfeksiyon fabrikası en az 450 kişiye iş imkanı sağlıyor. Şimdi kullanılamaz halde.

Fabrikanın yeniden inşası için yeşil ışık yansa da binanın küllerinden doğması zor görünüyor: “Piyasada inşaat malzemesi olsa da bunun için paraya ihtiyacımız var. Ancak nakit paramız olursa fabrikayı ve binaları tekrar inşa edebiliriz. Şu ana kadar herhangi bir nakit para ve yardımı bize ulaşmadı.”

İsrail’in Gazze’ye uyguladığı abluka yardım malzemelerinin bölgeye ulaşmasını güçleştiriyor. Yeniden inşa da Birleşmiş Milletler gözetiminde yapılıyor. Ancak bu sistemin yakın zaman önce kurulan birlik hükümetini halkla karşı karşıya getirme riski var.

Filistin Bayındırlık ve İskan Bakanı Moffeed Al Hasina yaşanan sıkıntıyı anlatıyor: “Böyle bir mekanizmayla Gazze’nin yeniden inşası 20’yıldan aşağı zamanda olmaz. Bu inanılmaz. Gazze’yi asla inşa edemeyeceğiz. Yani kaybedeceğiz. Her gün bakanlığımıza en az 200 kişi şikayete geliyor. Bana bağırıp beni tehdit ediyorlar. Onlar, ‘Bizim için burada ne yapıyorsun? Hiçbir şey! Sizin hükümetiniz hiçbir şey yapmıyor!’ diye bağırıyor. Bunun anlamı eğer ortak hükümet konusunda başarısız olursak sorunlarımız artacak. “

Gazze’yi kontrol eden Hamas ile Batı Şeria’daki El Fetih arasında kurulan birlik hükümeti, yaşanan gelişmelerden doğrudan etkileniyor. Hamas, Filistin yönetimini Gazze’nin güney sınırında Hamas’tan boşalan bölgelere güvenlik gücü yerleştirmemesi konusunda eleştiriyor. Bu İsrail’in bölgeye malzeme girmesi için koyduğu şartlardan biri.

Uluslararası toplum Gazze’ye 4 milyar Euro yardım sözü verdi. Sadece Avrupa Birliği 2015 yılı için 450 milyon Euro ayıracağını duyurdu.

Avrupa Birliği’nin Filistin temsilcisi John Gatt-Rutter, sadece yardımlarla bölgenin geleceğinin garantiye alınamayacağını söylüyor: “Gerçek sorun şu andaki anlaşmanın iyi niyetle uygulanması. Bu anlaşmanın kendi başına bölgedeki bütün sorunlara cevap niteliği taşıması beklenmemeli. Gazze için tek uzun süreli çözüm kesinlikle siyasi olandır. barış süreci bağlamında İsrail ve Filistin arasında sağlanacak siyasi bir anlaşmayı kastediyorum.”

İsrail’in son saldırılarının ardından zarar tespit çalışmaları sürüyor. Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu (UNRWA) uzmanları bu konu üzerinde çalışıyor. Onlara gö

Önerilen